Psikoterapi, kişinin kendisi, diğer insanlar ve dünyayla ilgili düşünce, duygu ve davranış tepkileri alanında yeni bir dil öğrenmesidir. Sözel yolla ve etkileşim yoluyla ruhsal sıkıntılara yardımcı olma tekniğidir. Psikolojik sorunların, belirtilerin ve rahatsızlıkların tedavisinde konuşmanın kullanılmasıdır.

Terapide temel olan şey dinleme ve anlamadır. Hasta ve terapist terapi sürecinde birlikte yol alırlar. Hasta bu süreçte kendisi ve çevresiyle sağlıklı bir iletişim kurmayı deneyimler. Sorunlarına olan bakış açısı değişir. İç görü kazanır. Kendi mutsuzluğundan, kendi sorunlarından büyük ölçüde kendisinin sorumlu olduğunu anlar. Sorunlarına sahip çıkmaya başlar. Hatalarını kabullenerek kendi kendine nasıl yardım edeceğini öğrenir. Kendi ayakları üzerinde durabilmeye başlar.

Bu değişimlerin sağlanabilmesi için kişinin, sorun ve sıkıntısının farkında olması gerekir. Bu sorunların ortadan kalkabileceğine ve bu konuda önerilen yardım şekillerinin bu değişikliği sağlayabileceğine inanması lazımdır.

Kişiler değişime hazır olma bakımından farklı dönemlerde bulunabilir. Bu dönemler genellikle dört aşamada sınıflandırılır:

İlk dönem tasarlama öncesi dönemidir. Bu dönemde hasta sorunu olduğunu görmez veya kabul etmez. Böyle bir kişi psikoterapiye başvurmuşsa da büyük olasılıkla kendisi isteği ile değil, yakınlarının zorlaması ile istemeden gelmiştir. Bu durumda terapist, kişinin olmak istediği durumla, bugün içinde bulunduğu durum arasındaki farkı konuşmalı ve sorunun farkına varmasını sağlamaya çalışmalıdır.

İkinci aşama tasarlama dönemidir. Bu dönemde hasta sorunu olduğunun farkındadır. Değişmek istiyordur. Ancak bu değişimin olabileceği konusunda şüpheleri vardır. Bu durumda terapist, değişimin artıları ve eksileri ile değişim için olası engeller üzerinde durur. Değişimin mümkün olabileceğini anlatır.

Üçüncü aşama hazırlanma dönemidir. Bu dönemde kişi, değişikliği istiyordur ve bu değişikliği gerçekleştirmeye hazırdır. Tedaviye kendi isteği ile gelen bireylerin çoğu bu dönemdedir.

Dördüncü aşama eylem dönemidir. Bu dönemde terapide bütün terapi teknikleri kullanılmaya başlanır.

Değişim için acele etmemek gerekir. İyileşmek için zamana ve çalışmaya ihtiyaç vardır. Psikoterapi, motivasyonu yüksek ve değişime istekli bir kişi için çok zevkli bir uğraştır. Terapide öğrenilenler, yaşam boyunca kullanılabilen kalıcı becerilerdir. Terapi sürecinin sonunda hastalar, sağlıklı ve mutlu bireyler olarak yaşamlarına devam ederler.

KAYNAKLAR

Türkçapar, M.H. (2007). Bilişsel Terapi, Temel İlkeler ve Uygulama. Ankara: HYB Basım Yayın.